De hand van Oscar Jespers in Bezette stad
Precies 100 jaar geleden verscheen het modernistische meesterwerk Bezette stad van Paul van Ostaijen gevierd. Maar zijn goede vriend Oscar Jespers bepaalde in sterke mate het gezicht van de bundel. Jespers maakte het boek tot eenheid, zegt kunsthistorica en neerlandica José Boyens. ‘Bezette stad is interessanter vanwege de vernieuwende visuele vorm dan om de gedichten.’

Slijpen aan een ruwe steen: Hellema en de oorlog
In de jaren tachtig maakten Hellema’s verhalen over zijn ervaringen in de Duitse concentratiekampen grote indruk. In zijn 100ste geboortejaar dook Rob Luckerhof in diens archief van de vrijwel vergeten schrijver. Hij laat zien hoe Hellema’s eerste literaire ambities strandden en hoe hij na de oorlog de band met het normale leven wist te herstellen.

Uitgeverij Contact en het handschrift van Wij slaven van Suriname
Henna Goudzand Nahar ging op zoek naar het manuscript van Wij slaven van Suriname van Anton de Kom, dat als verloren gegaan te boek staat. Haar eerste stop was een vraaggesprek met de zoon van Contact-uitgever Chris Blom, die het boek in 1934 uitgaf.

Louis Lehmanns ongepubliceerde roman Everard en Eliana
De dichter L.Th. Lehmann publiceerde ook twee romans, De Pauwenhoedster (1955) en Tussen Medemblik en Hippolytishoef (1964). Maar het begin jaren veertig geschreven Everard en Eliana werpt nieuw licht op Lehmanns leven en schrijverschap, alsook boeiende inkijkjes in het literaire leven van destijds.

Publiciteit

In november wijdde het tijdschrift Terras een uitgebreid signalement aan het artikel over Hellema, en ook Maarten Moll stond hier in Het Parool van 4 november bij stil: ‘In De Parelduiker wordt hij uit de vergetelheid gerukt met het mooie stuk “Slijpen aan een ruwe steen” van Rob Luckerhof. Maar wie leest er nog literaire bladen?’ Opnieuw besteedde Jaap de Jong, van het Zwolse antiquariaat In ’t Wasdom, aandacht aan het nummer op zijn blog (1 november) en besluit: ‘Terzijde: een vriend zag eens een nummer van De Parelduiker in de librije van de minister-president liggen. Wie beweert nog dat Rutte geen (historisch-literaire) visie heeft? Ik vraag maar.’

Inhoudsopgave

Martine Cuyt, De hand van Oscar Jespers in Bezette stad. José Boyens over 100-jarige bundel van Paul van Ostaijen

Rob Luckerhof, Slijpen aan een ruwe steen. Hellema en de oorlog

Henna Goudzand Nahar, Het fonds dat nooit meer compleet werd. Uitgeverij Contact en het handschrift van Wij slaven van Suriname

LAAGWATER: Hans van Daalen, Barbarber en Gerard Stigter/K. Schippers — Cor de Back, Een onbekende brief van Lucebert

Jaap van der Bent, ‘Dit wordt een slecht gecomponeerd boek, waarde lezer’. Louis Lehmanns ongepubliceerde roman Everard en Eliana

SCHOON & HAAKS: Jan Paul Hinrichs (oorlogsdagboek van J.H. Speenhoff, Schoolkrantwerk van C.C.S. Crone, Gorters Mei in Engelse vertaling)

DE LAATSTE PAGINA: Nicolette Mout, Leo van Maris (1934-2021)

omslag: Verloren gewaand alternatief omslagontwerp voor Bezette stad van Paul van Ostaijen van de hand van Oscar Jespers (Collectie Antiquariaat-Boekhandel De Slegte – Antwerpen).

ISBN 978 90 282 2604 3

Meld je aan als abonnee van De Parelduiker en ontvang de verzamelde verhalen van Konstantin Paustovski of het Oorlogsdagboek 1940-1945 van Hanny Michaelis.

Koop De Parelduiker.

Arjen Fortuin