De literaire jaren van Sonja Witstein  

Sonja Witstein was hoogleraar Nederlandse Letterkunde en groot kenner van Nederlandse renaissance-poëzie. Veel minder bekend is haar literaire werk en haar bijdrage aan het Amsterdams Tijdschrift voor Letterkunde. Marsha Keja werpt nieuw licht op haar leven.    

Van Eeden en Rolland tegen de domheid en de haat 

Romain Rolland voerde een compromisloze strijd tegen de oorlog. Bart Slijper laat aan de hand van correspondentie tussen de twee zien hoe Frederik van Eeden zich inzette om Rolland met woord en daad bij te staan. 

Sergej Kaplan en zijn mentor Nabokov 

In zijn Berlijnse tijd gaf Vladimir Nabokov privéonderwijs. Met een van zijn leerlingen ontstond een hechte band. De joodse Sergej Kaplan ging later bij Philips werken en overleefde zowel Auschwitz als Buchenwald, vertelt Peter Daerden. 

De Tachtigers als bruine propagandisten  

Nederlandse schrijvers hebben zich actief beziggehouden met de Boerenoorlogen in Zuid-Afrika. Vooral de Tachtigers zetten menig gedicht erover op papier. Dit fragment van onze literatuurgeschiedenis is enigszins vergeten, laat Marco Daane zien. Dat was het in 1940 ook al – toen het ineens een onverwachte comeback maakte.  

En verder: maak kennis met de Praags-Duitse schrijver Ludwig Winder (1889-1946), die volgens sommige critici Joseph Roth en Stefan Zweig overtreft; met de Nederlandse schrijver Martin Bruyns (1903-1969), een katholiek schrijver in donkerbruin vaarwater; met Conrad Busken Huet, die het opnam voor de arme jeneverdrinker; en met besprekingen van marginale uitgaven van en over o.a. Frederic Prokosch, Gerard Reve, Gard Sivik, Willem Elsschot en J.A. dèr Mouw.

Inhoudsopgave

‘Dus, hard aanpakken!’ De literaire jaren van Sonja Witstein (Marsha Keja)

De publieke opinie in Europa hervormen. Frederik van Eeden en Romain Rolland tegen de domheid en de haat (Bart Slijper)

Kafka’s plaatsvervanger. Ludwig Winder en zijn roman over de Oostenrijkse troonopvolger (Wil Rouleaux)

BOVEN WATER Martin Bruyns: katholiek dichter in donkerbruin vaarwater (Sytze van der Veen)

De stem des bloeds. De Tachtigers als bruine propagandisten (Marco Daane)

Ulysses lezen met Nabokov. Philipsingenieur Sergej Kaplan en zijn Russische mentor (Peter Daerden)

‘Zwijg mij van den Bijbel.’ Conrad Busken Huet neemt het op voor de arme jeneverdrinker (Nina van den Broek)

SCHOON & HAAKS bespreekt marginale uitgaven van en over Frederic Prokosch, Willem Elsschot, Gard Sivik, Frans Lodewijk Pannekoek en Gerard Reve, Vladimir Vysotski, Billy Collins, J.A. dèr Mouw en Lucian Blaga (Jan Paul Hinrichs)

Omslag: Sonja Witstein, 1975. Foto Paul van der Plank (archief Ellen Krol)

(Ook interessant)

Meld je aan als abonnee van De Parelduiker en ontvang de verzamelde verhalen van Konstantin Paustovski of het Oorlogsdagboek 1940-1945 van Hanny Michaelis.

Het altijd aantrekkelijke en aanstekelijke tijdschrift De Parelduiker, dé plaats voor letterkundige naspeuringen en vondsten

Mario Molegraaf